Στο πλαίσιο του β’ κύκλου των πολιτικών
συνεντεύξεων του ΔΩΡΙΣ Radical, μιλήσαμε με τον
επικεφαλής της Λαϊκής Ενότητας, κ. Παναγιώτη Λαφαζάνη, στα κεντρικά γραφεία της
ΛΑΕ στην Αθήνα. Σε μια ευρεία κουβέντα, για την Αριστερά, τα προτάγματά της,
μιλήσαμε για τι μπορεί να φέρει το 2017, ποιες πρωτοβουλίες μπορεί να πάρει η
Αριστερά, ποια είναι η εναλλακτική πρόταση της Λαϊκής Ενότητας, αλλά και πώς
αντιμετωπίζονται τα γεωστρατηγικά θέματα που ανοίγουν.
Λόγω της μεγάλης έκτασης της συνέντευξης, η
Ομάδα Διαχείρισης του ΔΩΡΙΣ Radical,
επέλεξε να σταχυοθετήσει τα σημαντικότερα σημεία της συνομιλίας μας, ανά
κατηγορία, αφήνοντας μικρά αυτούσια κομμάτια της συνέντευξης, χάριν συντομίας
και χωρίς σαφώς να παρεμβαίνει διόλου, είτε στο νόημα, είτε στα λεγόμενα του
συνομιλητή μας.
Προβλέψεις
για το 2017: Σύμφωνα με τον κ. Λαφαζάνη, το 2017 μπαίνουμε σε έναν τελείως
διαφορετικό κόσμο. Η Αμερική θα είναι άλλη χώρα, η παγκοσμιοποίηση υπονομεύεται
γιατί το πλαίσιο δεν συμφέρει τους αμερικάνικους κυρίαρχους κύκλους. Η ευρωζώνη αλλά
πιθανά και
η Ε.Ε. οδεύει προς διάλυση και στην περιοχή μας υπάρχουν
νέες παράμετροι, συσχετισμοί δύναμης, με την Ρωσία να έχει πάρει
έναν ενισχυμένο ρόλο, την
Τουρκία να βρυχάται για να κρύψει τα δικά της προβλήματα και ίσως δούμε μεγάλες
αλλαγές.
Ελλάδα – Αξιολόγηση – Πολιτικό
Κλίμα: «Η Ελλάδα αυτή τη στιγμή δυστυχώς
βρίσκεται πάλι σε ένα μεταίχμιο. Η χώρα σε αυτή τη συγκυρία έχει γίνει το
μπαλάκι ανάμεσα σε δυο τρομερούς παίκτες, το ΔΝΤ και τη Γερμανία του Σόιμπλε.
Ενώ εκκρεμούν αρκετά από τα μέτρα που έχουν ζητηθεί στην κυβέρνηση στο πεδίο
της αξιολόγησης, ζητείται ακόμη ένα πακέτο με μέτρα πολύ σκληρά που αφορούν την
μείωση συντάξεων, την μείωση του αφορολόγητου ορίου, φορολογικά μέτρα και έναν
«κόφτη» πολύ ισχυρό, μέτρα τα οποία ζητούνται να θεσμοθετηθούν με αυστηρό τρόπο
τώρα και απειλούν ότι εάν δεν γίνουν αποδεκτά τα μέτρα δεν θα μπει το ΔΝΤ στο
πρόγραμμα. Ας διευκρινίσουμε ότι το ΔΝΤ δεν είναι ενθουσιασμένο με τη συμμετοχή
του στο ελληνικό πρόγραμμα. Με πολιτική πίεση μπήκε και όχι τεχνοκρατικούς
όρους, βλέπει ότι το πρόγραμμα δεν είναι επιτυχημένο, ξέρει ότι θα χάσει τα
λεφτά του, και γνωρίζει ότι η Ελλάδα ουσιαστικά είναι μια χρεοκοπημένη χώρα και
δεν μπορεί να πληρώσει το χρέος της. Ο Σόιμπλε, απειλεί ευθέως την ελληνική
κυβέρνηση κάθε φορά που δυσανασχετεί, μιλά για νέο πρόγραμμα με αυστηρούς όρους
θέτοντας την πατρίδα μας μεταξύ Σκύλλας και Χάρυβδης».
Δ.R_ Όπως μας περιγράφετε την κατάσταση, πώς εκτιμάτε ότι θα κινηθεί η
κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ; Είναι υπαρκτά λέτε τα σενάρια για εκλογές;
Π.Λ. Η κυβέρνηση αυτή δεν έχει
διάθεση ουσιαστικής αντίστασης, Θα υποκύψει στις διαθέσεις των δύο μαντρόσκυλων
(Γερμανία, ΔΝΤ) του
κυρίαρχου κόσμου. Αυτό που την συγκρατεί κάπως δεν είναι να μην προχωρήσει στα
επώδυνα αυτά μέτρα, αλλά εάν το κόστος που θα συνεπιφέρουν στον ελληνικό λαό θα
οδηγήσει σε μια «λαϊκή αντίδραση». Αυτή η κυβέρνηση δεν φοβάται τίποτα, ούτε τη
μνημονιακή αντιπολίτευση που δεν έχει τίποτα να ζηλέψει, αφού είναι συνεταίρος
της, ούτε το ευρωπαϊκό κατεστημένο, ούτε
τους βουλευτές της που είναι «όμηροι» του μνημονιακού προγράμματος που ψήφισαν.
Φοβάται μόνο μην αφυπνιστεί η κοινωνία. Φοβάται μην η κοινωνική κατακραυγή την
οδηγήσει σε εκλογές, γνωρίζοντας ότι θα τις χάσει. Αν υπάρξει κοινωνική έκρηξη,
ο ΣΥΡΙΖΑ ξέρει ότι δεν θα έχει κανένα μέλλον και θα
καταρρεύσει. Οι πρωταγωνιστές αυτής της κυβέρνησης έχουν ένα βασικό
ελάττωμα. Είναι κολλημένοι στις καρέκλες τους. Ξέρουν ότι αν πανε σε εκλογές θα
τις χάσουν. Δεν θα πάνε σε εκλογές με τη θέλησή τους. Ένα δεύτερο σενάριο για
πιθανότητα εκλογών έχει να κάνει με τις συγκλίσεις στον «μεσαίο» χώρο, στη λεγόμενη δημοκρατική συμπαράταξη, και την
ενδεχόμενη συνεργασία με τον ΣΥΡΙΖΑ στη βάση της αλλαγής του εκλογικού νόμου.
Κεντροαριστερές συγκλίσεις
& ΣΥΡΙΖΑ: Στον
«κεντροαριστερό» χώρο βλέπουμε κινήσεις με όλα τα αμαρτωλά πρόσωπα του
παρελθόντος, τα συνυπεύθυνα για το δράμα και την τραγωδία της χώρας να
επανα-συσπειρώνονται. Ο Γιώργος Παπανδρέου αντί να είναι στο ειδικό δικαστήριο,
έχει ξανά την τιμητική του. Εκεί σε αυτό το
«τόξο» υπάρχουν πολλές πιθανότητες διευρυμένων συνεργασιών ακόμη και με τον
ΣΥΡΙΖΑ, με στόχο να μην επανέλθει η ΝΔ στην κυβέρνηση. Είναι πολύ
πιθανό να ανακινηθεί και το θέμα του εκλογικού Νόμου, ώστε να βοηθήσει ένα
τέτοιο σενάριο. Σε ένα τέτοιο πλαίσιο, έχει ακόμη πιο επείγοντα χαρακτήρα η
δημιουργία ενός Αντιμνημονιακού Μετώπου
;
Δ.R.
Με δεδομένη την συμπόρευση όλων των κραταιών πολιτικών δυνάμεων, στο ίδιο
συστημικό κάδρο, που υποτάσσεται στα μνημόνια και τον Νόμο των Αγορών, με ποια
«όπλα» μπορούν να απαντήσει η Αριστερά σήμερα; Υπάρχει πεδίο συνεργασίας της
και σε ποια βάση;
Π.Λ. Στο χώρο της Αριστεράς
εδώ και πολλά χρόνια υπάρχει μια άγονη αντιπαράθεση, ένας άτυπος εμφύλιος πόλεμος,
μια κατάσταση όπου όλοι είναι εναντίον όλων. Αυτό είναι ένα
φαινόμενο νοσηρό,
που δεν προκαλείται από αντικειμενικούς λόγους, αλλά από υποκειμενικές απόψεις,
μικροκομματικούς και μικροοργανωσιακούς συσχετισμούς. Δυσκολευόμαστε πολλές
φορές στην Αριστερά να δούμε τον ευρύτερο ορίζοντα και παραμένουμε
εγκλωβισμένοι στη δική μας πραγματικότητα. Αυτό είναι αδιέξοδο. Τα κόμματα δεν
υπάρχουν για να συντηρούνται μόνο, αλλά κυρίως για να βοηθούν τη χώρα, το λαό
και να ανοίγουν δρόμους με βάση το πρόγραμμά τους και τα προτάγματά τους. Στις
σημερινές περιστάσεις όπου η χώρα ζει υπό κατοχή στην ουσία, και ο ελληνικός
λαός λεηλατείται και υπάρχει έντονο το θέμα της επιβίωσης για το αύριο, η
κατάσταση του αριστερού εμφυλίου, γίνεται παράλογη και ανυπόφορη. Βλέπουμε αυτή
τη στιγμή αριστερές οργανώσεις, κόμματα με συγγενικά προγράμματα, παρεμφερείς
επιδιώξεις να αλληλοεξοντώνονται, όταν
θα έπρεπε να
είναι ενωμένες ως μια γροθιά απέναντι στο μνημονιακό κατεστημένο,
που είναι και αυτό που προκαλεί την εφιαλτική κατάσταση στη χώρα.
Η
πρόταση της Λαϊκής Ενότητας,
«αφορά τη δημιουργία ενός πολύ
μεγάλου Μετώπου όλων των Αριστερών, Δημοκρατικών, Πατριωτικών, Αντιμνημονιακών
Δυνάμεων. Θεωρούμε ότι υπάρχει κοινό προγραμματικό έδαφος για αυτό το μεγάλο
Μέτωπο, δεν μιλάμε -να τονίσουμε- για την διαμόρφωση ενός νέου
κόμματος, μιλάμε για συνεργασία, για συμπαράταξη, συμπόρευση πάνω σε ένα κοινό
αντιμνημονιακό πρόγραμμα. Το θεωρούμε εφικτό στη φάση που βρισκόμαστε. Οι
διαφορές βεβαίως θα υπάρχουν, δεν θα εξαφανιστούν, αλλά αυτό που επείγει σήμερα
είναι να τελειώνουμε με τη μνημονιακή λεηλασία της χώρας. Αυτό πιστεύουμε πρέπει
να γίνει και αν δεν γίνεται δεν οφείλεται στο ότι δεν υπάρχουν οι
αντικειμενικές συνθήκες ή το έδαφος δεν είναι ώριμο, είναι διότι δεν υπάρχει
πολιτική βούληση. Και επειδή δεν υπάρχει αυτή, επενδύουν πολλοί πολιτικά στη
μεγιστοποίηση των δήθεν διαφορών, δημιουργώντας κλίμα «τεχνητής» έντασης. Όταν
όλοι θεωρούμε τις διαφορές μας μείζονες έναντι του συνομιλητή μας, ουσιαστικά
διαμορφώνουμε τους όρους ώστε να μην υπάρξει σύμπραξη.
Είναι αυτό ιστορικό λάθος των αριστερών δυνάμεων σήμερα.
Προσπαθούμε να το αντιμετωπίσουμε, προσπαθούμε ως ΛΑΕ να το υπερβούμε. Εμείς θα εξαντλήσουμε όλες τις πιθανότητες διαλόγου
με την ευρύτερη Αριστερά, θα αναλάβουμε πρωτοβουλίες προς αυτή την
κατεύθυνση, ελπίζοντας ότι θα διαρραγεί αυτό το αντι-ενωτικό μέτωπο και να
δημιουργηθεί μια ενωτική τάση, με σκοπό τον αντιμνημονιακό αγώνα».
Η
σχέση με το ΚΚΕ – Ιστορική Εξέλιξη: «Εμείς
βρισκόμαστε σε διάλογο με όλες τις δυνάμεις του αντιμνημονιακού χώρου, πλην ΚΚΕ
που δυστυχώς δεν θέλει καν να έχει φυσιολογικές σχέσεις με εμάς. Αρνείται καν
να έχουμε μια επαφή, να συζητήσουμε. Έχει μια ηγεμονική αντίληψη η
οποία ωστόσο έχει αποτύχει ιστορικά και δεν έχει φέρει αποτελέσματα ούτε για το
ίδιο ως Κόμμα, ούτε για τον τόπο και την χώρα. Όταν κάναμε μια μεγάλη
προσπάθεια για να αλλάξει το δογματικό κέλυφος του ΚΚΕ το ’91, δυστυχώς δεν
καρποφόρησε, με αποτέλεσμα το Κόμμα να συνεχίσει σε ένα πιο στείρο και
δογματικό δρόμο.
Δ.R.
Mε
βάση το εναλλακτικό πρόγραμμα διεξόδου που προτείνει η ΛΑΕ, τι χρειάζεται η
Ελλάδα σήμερα;
Π.Λ. Η Ελλάδα χρειάζεται μια μεγάλη
ανατροπή και αυτή είναι μονόδρομος για την επιβίωσή μας και όχι μόνο, για να ξεπεράσουμε
τον σκόπελο, αλλά και για να επιβιώσουμε ως κράτος και ως κοινωνία. Η γνώμη μας είναι πως χρειάζεται μια ανατροπή που
θα έχει ως προμετωπίδα το εθνικό νόμισμα, τη σύγκρουση και τη ρήξη με την
ευρωπαϊκή ένωση και στο πλαίσιο αυτό την προσπάθεια για την διαγραφή του
επονείδιστου και μη βιώσιμου δημόσιου χρέους, την σεισάχθεια στα
ιδιωτικά χρέη των κοινωνικά πιο αδύναμων, την εθνικοποίηση των τραπεζών, το
σταμάτημα του ξεπουλήματος της χώρας, την
ακύρωση της λιτότητας και της φοροεπιδρομής, και την εφαρμογή ενός διευρυμένου
προγράμματος παραγωγικής και κοινωνικής ανασυγκρότησης και μετασχηματισμού της
Ελλάδας. Όλα τα προαναφερθέντα αποτελούν κρίκους μιας
συνολικής αλυσίδας ενός ρεαλιστικού και ριζοσπαστικού προγράμματος.
Είναι
απόλυτα αναγκαία η διακοπή αποπληρωμής του χρέους και η διεκδίκηση διαγραφής
του, πράγμα που θα επιφέρει εκβιασμούς σε βάρος της χώρας από την ΕΕ, όπως
αυτούς που μας οδήγησαν στα Capital control
μετά το δημοψήφισμα. Για να προχωρήσει η χώρα σε μια προσπάθεια ριζοσπαστικής
αντιμετώπισης του χρέους, και να αντιμετωπίσει τους εκβιασμούς, πρέπει
να είναι έτοιμη να φύγει από το ευρώ, να στηριχθεί στην εθνική της τράπεζα, με
εθνική νομισματική στρατηγική, να ανακτήσει η χώρα την εθνική οικονομική της
αυτονομία και να χτίσει μια εθνική παραγωγική – οικονομική στρατηγική. Μόνο
έτσι θα μπορούμε να ορίσουμε την πορεία της χώρας, χωρίς να την οδηγούν άλλοι. Το να γυρίσουμε σε εθνικό νόμισμα άμεσα και μεσομακροπρόθεσμα
θα είναι εξαιρετικά θετικό για τους πολίτες.
Το
εθνικό νόμισμα θα δώσει τη δυνατότητα για να υπάρξει μια ισχυρή ρευστότητα στην
ελληνική οικονομία με άκρως ευνοϊκούς όρους και σχεδόν μηδενικά επιτόκια. Αυτή
η ισχυρή ρευστότητα, αν συνδυασθεί και με μια λελογισμένη μικρή υποτίμηση του
νομίσματος, θα έχει ως συνέπεια ένα επενδυτικό μπουμ, την ενίσχυση των
εξαγωγών, την ενίσχυση της παραγωγικής μας βάσης και της απασχόλησης και
ασφαλώς μια ισχυρή αναπτυξιακή τροχιά στη χώρα.
ΚΥΠΡΙΑΚΟ: Το θέμα της Κύπρου είναι ένα
μεγάλο αγκάθι για την περιοχή μας. Η Κύπρος ζει ένα πρόβλημα κατοχής από την
Τουρκία και δεύτερης κατοχής από τις βρετανικές βάσεις. Η διαίρεση μιας χώρας
και η κατοχή της, είναι τεράστιο θέμα. Η επίλυση του Κυπριακού θα είχε μεγάλη
σημασία, αν αυτή αφορούσε μια δίκαιη και βιώσιμη λύση που θα προάσπιζε την
ειρήνη και την σταθερότητα στην περιοχή μας. Αυτό σημαίνει ότι η λύση πρέπει να
διασφαλίζει ότι θα αποχωρήσουν άμεσα όλα τα ξένα στρατεύματα από την Κύπρο, ότι
δεν θα υπάρχουν ξένες βάσεις, ότι δεν θα υπάρχουν τρίτες χώρες ως εγγυήτριες. Μια χώρα ανεξάρτητη και κυρίαρχη δεν μπορεί να έχει
ούτε στρατεύματα, ούτε εγγυητές. Η ασφάλειά της πρέπει να στηρίζεται στο λαό
της, στο Σύνταγμά της και στο Διεθνές Δίκαιο. Η Γενεύη και όπως
εξελίσσονται οι συνομιλίες εκεί, δεν δείχνουν ότι κινούνται προς αυτή την
κατεύθυνση. Οι διαπραγματεύσεις έχουν ως βάση το σχέδιο Ανάν και επομένως
μιλούν για ένα διχοτομικό σχέδιο, που ο κυπριακός λαός έχει ήδη απορρίψει.
Υπάρχει δε μια οπισθοχώρηση τόσο από την κυπριακή όσο και από την ελληνική
πλευρά σε Αρχές και δεδομένα. Στο εδαφικό οι προτάσεις είναι πιο πίσω ακόμη και
από αυτές του σχεδίου Ανάν. Είναι κρίμα ότι ο Νίκος Αναστασιάδης συμμετέχει σε
ένα στάτους ισάξιο με του Ακιντζί, πράγμα που σημαίνει ότι η Κυπριακή
Δημοκρατία πετάχτηκε στο περιθώριο στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων. Ανησυχούμε
για τις εξελίξεις στο Κυπριακό. Θέλουμε να ελπίζουμε ότι δεν θα έχουμε μοιραίες
εξελίξεις στο επόμενο διάστημα που να μπορεί να είναι δύσκολες όχι μόνον για
την Κύπρο αλλά και για τη σταθερότητα στην περιοχή μας.
ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ
Δ.R.
Με βάση το πέρασμά σας από την πρώτη κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και το πώς εξελίχθηκαν
τελικώς τα πράγματα, που / πότε τοποθετείτε χρονικά τη μεταστροφή; Πού
οριοθετείτε την δική σας αντίθεση που οδήγησε στη δημιουργία της ΛΑΕ;
Π.Λ. Η αντίθεσή η δική μου και της
Αριστερής Πλατφόρμας, με την πορεία που ακολούθησε ο συριζα με τον Τσίπρα ήταν
μια διαχρονική αντίθεση, δεν ήταν ούτε πρόσκαιρη, ούτε προσδιορίστηκε από ένα
σημείο και πέρα. Εμείς μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ στην
ΚΕ, δεν είχαμε ψηφίσει ποτέ καμιά απόφαση της ΚΕ του ΣΥΡΙΖΑ. Βασική
μας αντίθεση ήταν ότι κανένα αντιμνημονιακό πρόγραμμα, όπως αυτό που είχε το
κόμμα, δεν μπορούσε να υλοποιηθεί με την Ελλάδα μέσα στην Ευρωζώνη. Σε αυτό που ελπίζαμε είναι ότι
επειδή είχε ισχυρή αντιμνημονιακή δέσμευση ο συνολικός ΣΥΡΙΖΑ, εάν φτάναμε στον
εκβιασμό είτε στο μνημόνιο, είτε στο ευρώ, η ηγετική ομάδα δεν θα έσπευδε να ταχθεί υπέρ του μνημονίου. Θα
μπορούσε ενδεχομένως να επιλέξει τότε την έξοδο από την ευρωζώνη και το εθνικό
νόμισμα. Δυστυχώς τα πράγματα δεν ήρθαν έτσι. Ο
Αλ. Τσίπρας πρόδωσε το «ΟΧΙ» του Ελληνικού λαού στο δημοψήφισμα. Όλοι οι
πολιτικοί αρχηγοί, πραγματοποιώντας Συμβούλιο αρχηγών μετά το δημοψήφισμα,
συνωμότησαν και έκαναν πραξικόπημα για να παραχαράξουν την λαϊκή
βούληση. Φέρνουν όλοι μαζί, όχι μόνο πελώριες πολιτικές αλλά και βαρύτατες
ποινικές ευθύνες.